Mihići iz Gornjeg Hrasna uzeli su svoje prezime tek u XVIII veku, tako da se pre tog vremena u dokumentima mogu pratiti samo pomeni njihovih predaka - Knežića, Mirilovića, Kapora.

Iselјavanje Mihića iz Hercegovine i matice traje od postanka i to u raznim pravcima. Odlaženje na rad u Trebinje, Nikšić, Konjic, Stolac, Dubrovnik, Sarajevo traje decenijama ako ne i vekovima, tako da je raseljenih Mihića po Bosni i Hrvatskoj bilo već u XVIII veku. Zato se pomeni nekih Mihića mogu ponekad naći pre na nekom drugom mestu nego u matici Hercegovini.

Prvi pomeni Mihića

Najstariji pomen Mihića od roda iz Gornjeg Hrasna u narodnom predanju nalazimo u jednoj legendi o Svetom Vasiliju Ostroškom datiranoj na sredinu XVII veka, koju je u svojoj knjizi o običajima Popovaca zabeležio Ljubo Mićović:

U Orašju sam slušao da je sv. Vasilije bio kao sveštenik na Bančićima i da su iznijeli na njegovu rodicu, a po drugima sluškinju, da je zatrudnjela s jednim kaluđerom. Jednom, kad je pošao služiti službu božiju na Mišljenju, naredi rodici ili sluškinji da oko sebe poveže vunu, tako da zaista izgleda kao da je trudna. Narod je sad povjerovao onima koji su iznijeli te laži, a on kad završi službu božiju, naredi rodici ili sluškinji da se svuče gola pred crkvom na očigled cijeloga naroda, što ona i učini. Kad se narod uvjerio da je nevina, on poče kleti: „da bog da ono mjesto propuklo, đe on stajao ko je prvi iznio i potvorio!“ I zaista, toga časa propade u zemlju „grčka ploča“, na kojoj je neki Rade Mihić sjedio. I sad je, govore, to mjesto propuknuto.

Prvi pomen Mihića u istorijskim dokumentima nalazimo u turskom popisu jemaca sela Dabrice iz 1792. godine. U ovom dokumentu pominju se imena Sime i Petra Mihića. Sledeći pomen Mihića nalazimo u katastihu manastira Zavala iz 1817. godine u kome je dat spisak korisnika manastirske zemlje. Na tom spisku navodi se Đuro Mihić kao korisnik 10 rala zemlje pod Veličanima.

Jedan od prvih istorijskih događaja u Hercegovini u kojoj se pominju Mihići bila je Nevesinjska  puška. Nevesinjska puška ili Hercegovački ustanak je srpski ustanak podignut u okolini Nevesinja 1875. godine protiv osmanlijske vlasti i ubrzo se proširio na celu Bosnu i Hercegovinu. Ustanike su podržale oružjem i dobrovoljcima Knjaževina Crna Gora i Kneževina Srbija, što je dovelo do otpočinjanja Srpsko-turskog rata i nastanka tzv. Velike istočne krize. Posledica ustanka i ratova koji su vođeni protiv Otomanske imperije bio je Berlinski kongres (1878) na kome su Crna Gora i Srbija dobile nezavisnost i teritorijalna proširenja, dok je Austrougarska na 30 godina okupirala Bosnu i Hercegovinu, koja je de jure ostala u sastavu Otomanske imperije.

Hilјade izbeglica iz Hercegovine bežeći ispred turske vojske sklanjalo se u šumu, Dalmaciju i Crnu Goru. Narod u navedenim mestima prihvatao je te begunce i pomagao im svesrdno. U jesen 1875. godine u Dalmaciji je bilo 40.000 i u Crnoj Gori 29.000 izbeglica iz Hercegovine. U sačuvanim spiskovima izbeglica u Dubrovniku za Dalmaciju pominju se i Mihići.

Svi stanovnici iz sela Bančića selili su u Dalmaciju, u Čepikuće i Slano, početkom 1875. godine, i povratili se nakon četiri godine u 1878. godini. Za to vreme selo Bančići bilo je pusto. U 1875. godini, kad su Bančići izbegli u Dalmaciju, vratio se u selo Jovo Mihić "Kramar", zajedno sa Pekom Pavlovićem i zapalio svaku kuću u Bančićima sem Pelkina čardaka, koji nije mogao izgoreti. Jovo Mihić "Kramar" zapalio je svoje rodno selo da ga ne pale drugi. On je tim obeležio početak ustanka. U tom ustanku Bančićani su listom učestvovali. 1875. godine u četama Peke Pavlovića bili su Mihić Jovo "Kramar" i Mihić Gaše i učestvovali su u mnogim borbama, naročito oko Neum Kleka.

Na spiskovima izbeglica u dubrovačko primorje za vreme ustanka nalazimo imena porodica Šćepana Mihića iz Čavaša, Luke Mihića iz Bančića, kao i Jovana Mihića iz Mišljena koji je takođe pripadao Mihićima poreklom iz Gornjeg Hrasna ali je njihov rodoslov izgubljen.

Mihići tokom austrougarske aneksije

Austrija je okupirala Bosnu i Hercegovinu 1878. godine. Od 1890. godine počinje otkuplјivanje čitluka od aga. Tako su iz Bančića 1891. godine kupili imanje u Miljevcu kod Nevesinja i tamo otišli stalno da žive Četko, Toma i Toda Mihić.

Prva iseljavanja nekih Mihića u Sjedinjene Američke Države zabeležena su 1890 godine. U periodu od 1890. do 1903. godine u imigracionim dnevnicima zabeleženo je useljavanje deset osoba sa prezimenom Mihić u SAD. Kao zemlja porekla navođena je najčešće Austrija, a zatim Mađarska, Bosna, Hercegovina, Hrvatska, Kranjska (Slovenija).

U periodu od 1895 - 1910. godine iz Bančića su otišli na rad u Sjedinjene Američke Države i tamo ostali da stalno žive Mihić Đorđe, Vaso i Lazo. Iz Hrguda se odselio Jovo Mihić, a iz Čavaša Mihić Dušan i Božidar (Boško). Oni koji su imali braće kod kuće, a ostali su stalno da žive u Americi, ostavili su braći svoj deo porodičnog imanja. Oni su slali novac iz Amerike svojima kod kuće i doživotno ih pomagali. U navedenom periodu Mihići su odlazili u SAD da zarade novac da bi kupili zemlju od aga. Mihić Risto, Vojko, Luka i Tomo iz sela Bančića otišli su u Ameriku da zarade novac i posle nekoliko godina provedenih na radu vratili su se kući i kupili imanja u Bančićima, a Mihić Boško je kupio imanje u Boraču i tamo se odselio 1912. godine.

Mihići u I svetskom ratu i između dva rata

Za vreme prvog svetskog rata neki Mihići učestvuju u ratu kao dobrovoljci na strani Srbije. U ratu su kao vojnici poginuli Mihić Đorđo i Sava. Na Solunskom frontu je takođe poginuo i Spasoje Mihić. Između dva rata neki od Mihića kao „Solunci“ dobijaju zemlju i sele se na Kosovo i u Vojvodinu. Danilo Mihić kao solunski borac dobija zemlju i seli se u Stepanovićevo 1922. godine. Kolonisti koji su se selili u Vojvodinu u ovoj kolonizaciji uglavnom su odlazili u Rusko Selo u blizini Kikinde, gde i danas postoji deo sela naseljen Hercegovcima koji meštani zovu Kolonija ili Čarnojevićevo. U Rusko Selo sele se 1925. godine Mihić Risto i Lako iz Lokava.

U regrutacionim spiskovima vojnih obveznika SAD iz I svetskog rata nalazimo imena šestoro Mihića, među njima i Božidara Boška Mihića iz Čavaša.

Seobe nekih Mihića kao kolonista na Kosovo dogodile su se 1928-1929. godine. Iz Bančića su na Kosovo otišli Mihić Bogoje, Gojko, Risto, Marko i Milan, a iz Bračića Mihić Janko, Maksim, Milorad, Lazo i Zdravko.

U periodu između dva rata u potrazi za boljim životom mnogi Mihići se sele po bivšoj Jugoslaviji:

-          Iz Bančića, Risto Toma Mihić se seli u Nevesinje 1920. godine.

-          Iz Bančića Rato, Desimir i Manojlo, a iz Čavaša Milovan Mihić sele u Makedoniju u Kadino selo, zaseok Marino, kod Skoplja (danas opština Ilinden) u periodu 1928-1929.

-          Iz Čavaša, Sava Mihić sa sinovima, Vasom, Ljubojem i Gojkom, seli se u Miškovce pored Dervente u periodu od 1928. do 1934. godine, a sin Risto Mihić, koji je bio pravoslavni sveštenik, seli se u Koprivnu 1930. godine gde je bio na službi.

-          Iz Hrguda, Đorđo Mihić, seli se u Banatsko Karađorđevo 1922. godine.

-          Iz Potkoma, Mirko Mihić, seli se u Bačku Topolu 1936. godine.

Mihići u II svetskom ratu

U drugom svetskom ratu Mihići u Hercegovini su teško stradali od ustaškog terora. Najpoznatiji i najmasovniji slučaj kolektivnog stradanja Mihića je pokolj u Čavašu, koji se desio 11. avgusta 1941. godine, kada je među ostalim stradalima pogubljeno i 14 članova porodice Mihić.

Mihići poreklom iz Gornjeg Hrasna koji su uzeli učešće u ratu kao ustanici, pridruživali su se uglavnom partizanskim jedinicama.

Mihići nakon II svetskog rata

Intenzivne migracije i iseljavanja seoskog stanovništva Hercegovine počinju nakon drugog svetskog rata. Kolonisti se prvo sele tokom 1945-1948. godine u Vojvodinu a u kasnijem periodu Hercegovci odlaze i ka ostalim gradskim sredinama.

Kolonizacijom 1945-1948. se u Vojvodinu naselilo 225696 lica. Oblast predviđena za naseljavanje kolonista iz Bosne i Hercegovine obuhvatala je 38 naselja: u Banatu 29 naselja u srezovima jašatomićkom, petrovgradskom i kikindskom, a u Bačkoj 9 naselja u bačkopalanačkom srezu. Do polovine avgusta 1946. doseljeno je 12.208 porodica. Međutim, naseljavanje kolonista iz Bosne i Hercegovine u Vojvodinu tada nije prestalo, nego je početkom 1947. produženo povećanjem kvote naseljenika.

Tokom kolonizacije Vojvodine, Mihići se sele u Banatsko Veliko Selo, Beograd, Gajdobru, Ravni Topolovac, Zmajevo i Zrenjanin:

-          Iz Potkoma, Mihić Dušan i Lazo sele se u Beograd 1945. godine, Mihić Čedo 1946. godine, a Mihić Petar u Zemun, takođe 1946. godine.

-          Iz Bančića, Mihić Ljubo seli se u Beograd 1945. godine, Mihić Blagoje u Gajdobru a Mihić Gojko u Kovin 1946. godine.

-          Iz Bračića, Mihić Ljubo seli se u Ravni Topolovac, a Raško, Stojan, Veso i Sava Mihić sele se u Zrenjanin 1945. godine.

-          Iz Miškovaca, Mihić Gojko, Darinka, Momčilo, Anđa, Božidar, Rajko i Mirjana sele se u Banatsko Veliko Selo 1946. godine.

Od iseljenika u Makedoniju 1928-1929. godine, u novoj, vojvođanskoj kolonizaciji sele se u Zmajevo 1946. godine Milovan Mihić, njegova supruga Ljuba i deca Blažana, Mara, Nikola, Tomo i Božidar, kao i Mihić Desimir, Rato i Milenko sa porodicama.

U isto vreme sele se Mihići i u druge gradove:

-          Iz Lokava, Mihić Iso seli se u Čapljinu 1946. godine.

-          Iz Koritnika, Mihić Damjan seli se u Mostar 1948. godine.

-          Iz Bančića, Mihajlo Mihić seli se u Sarajevo 1946. godine.

-          Iz Čavaša, Milorad Mihić seli se u Sarajevo 1946. godine.

Dalje seobe Mihića iz Gornjeg Hrasna do današnjih dana sve teže možemo pratiti. Danas ih nalazimo ne samo po bivšim republikama Jugoslavije već i širom sveta. U 2000. godini postojalo je 19 domaćinstava u SAD čiji su vlasnici bile osobe sa prezimenom Mihić, neki od njih možda i potomci Mihića iz Gornjeg Hrasna. Ovo je spisak naselja na teritoriji bivše Jugoslavije u kojima su nekada živeli ili i danas žive, pa ukoliko u ovim mestima ili njihovoj blizini ima Mihića sva je prilika da su u pitanju potomci Mihića iz Gornjeg Hrasna:

Mihići u Hercegovini danas

Za Hercegovinu se često vezuje rečenica „Hercegovina ceo svet naseli, a sebe ne raseli“. Tako je nekad bilo ali su ta vremena izgleda prošla. Danas cela Hercegovina ima jedva 400 hiljada stanovnika. Istočna Hercegovina je posebno jako raseljena tokom i nakon poslednjih ratnih zbivanja u SFRJ i danas nema ni 80 hiljada žitelja. Mnoga sela u kojima su živele generacije Mihića iz Gornjeg Hrasna, poput Čavaša i Hrguda, razrušena su i raseljena i praktično nestala. Druga, poput Bančića, Bračića, Dabrice, Potkoma, svedena su na nekoliko desetina stanovnika. Gornje Hrasno danas nema ni 50 stanovnika. U celoj istočnoj Hercegovini Mihića danas ima svega nekoliko desetina porodica, a najviše ih je ostalo u opštini Berkovići.

Zanimljivosti u vezi Mihića

U Bančićima, na zemlji koja je nekad pripadala Vojku Mihiću, a i danas je u posedu Mihića, nalazi se na daleko poznati hrast koji već godinama pleni pažnju zbog toga što njegovo lišće ne opada na jesen. Ovaj hrast je zelen tokom cele godine, a lokalno stanovništvo i botaničari koji su dolazili na ovo područje imaju više objašnjenja kako je to zapravo moguće, ali do danas nije otkriven pouzdani uzrok. Prema predanju, Sveti Sava je zaspao i odmorio se u hladu ovog hrasta. Kada je krenuo dalje na put, okrenuo se i blagoslovio drvo rečima: "Kad si me ovako osvežio, vazda zelen bio!"

Za Mihiće iz Gornjeg Hrasna, posebno za one iz Bančića i Čavaša, pričalo se da žive dugo i u narodu su bili poznati kao stogodišnjaci. Posebno su zanimljivi Bančići koji su bili pravo selo stogodišnjaka. U periodu od 1910. do 1979. broj stanovnika Bančića je išao od 504 do 175, a u istom periodu u selu je 54 stanovnika živelo preko 100 godina, a starost preko 90 godine doživelo je čak 115 stanovnika.

Poznati Mihići

Poznatih Mihića ima relativno malo. Najviše ih je među Mihićima sa Poplata, ali ima ih i među drugim rodovima. Ne sudeći o njihovom značaju ili istorijskoj ulozi, ovo su neki od njih:

-          Gavrilo Mihajlović Mihić Sarajevac – mitropolit dabrobosanski, arhiepiskop pećki i patrijarh srpski, verovatno najugledniji Srbin sa prezimenom Mihić.

-          Marko Mihić – partizanski heroj po kome je imenovan bataljon u sastavu 14. hercegovačke omladinske brigade u drugom svetskom ratu. Potiče od Mihića sa Poplata.

-          Sava Mihić - student Poljoprivrednog fakulteta u Zemunu, bio je član KPJ od 1941. godine i sekretar jedne partijske ćelije. Uhapšen je oktobra 1942. godine i ubijen u policiji. Zemunska Štamparija je nosila njegovo ime sve do 1980. godine, a danas se jedna ulica u Zemunu zove po njemu. Potiče od Mihića iz Lokava  (rod iz Gornjeg Hrasna).

-          Ilija Mihić – potpukovnik kraljeve vojske, kasnije komandant četničkih odreda za Liku i Istru u drugom svetskom ratu. Potiče od ličkih Mihića.

-          Miljenko Mihić – srpski fudbalski trener, rodom iz Mostara.

-          Mirko Mihić – srpski fudbaler i trener. Potiče od Mihića iz Potkoma (rod iz Gornjeg Hrasna).

-          Ljubo Mihić – srpski geograf, istoričar, antropolog i književnik. Biblioteka u Trebinju nosi njegovo ime. Potiče od Mihića iz Bančića (odnosno Gornjeg Hrasna).

-          Velibor Boba Mihić – srpski književnik. Potiče od Mihića sa Poplata.

-          Gordan Mihić – srpski scenarista i dramski pisac. Potiče od Mihića sa Poplata.

-          Ivana Mihić – srpska glumica i filmska producentkinja. Potiče od Mihića sa Poplata.

<< Predanje nasuprot činjenica Mihići u II svetskom ratu >>

Imena Prezimena Kontakt Početak